چرا هوشمندسازی مرغداری؟

امروزه به علت مخارج زیاد سالن‌های مرغداری اعم از ساخت دان‌های مش (آردی)، هزینه‌ی کارگر، هزینه‌های سوخت هیترها، مقدار برق مصرفی لامپ‌ها و فَن‌ها و ... بسیار مهم است که در هر کدام از این عوامل صرفه‌جویی به عمل بیاید. با استفاده از علم روز در سیستم اتوماسیون مرغداری‌ها (هوشمندسازی مرغداری‌ها) این امکان به دست می‌آید تا بتوانیم در هزینه‌های مرغدار صرفه‌جویی به عمل بیاوریم و از هزینه‌های اضافی بپرهیزیم. برای مثال با اندازه‌گیری روزانه دان مصرفی در هر وعده‌ی غذایی، همان مقدار معین را مصرف کرده و از اتلافِ بیش از حد آن کم کنیم و از هزینه‌ی مرغدار بکاهیم و یا با استفاده از سیستم کنترلی در نور و تهویه، در مقدار برق مصرفی صرفه‌جویی کنیم. از آن طرف سیستم هوشمند با کنترل پارامترهای تهویه، نور، دما و رطوبت تأثیر به سزایی در پیشگیری از بیماری‌های مرتبط دارد. به علاوه‌ی این مسائل، می‌توان ضریب تبدیل را با اندازه‌گیری روزانه‌ی وزن و مقدار دانِ مصرفی به مرغدار داد تا از کیفیت پرورش مناسب مطلع شود

چگونه مرغداری خود را هوشمند کنم؟

1. تهویه

تهویه در مرغداری یکی از مهمترین بخش‌های آن است که نقش آن در دفع آمونیاک و دی اکسید کربن و جا به جایی هوا بسیار مؤثر است. برای این امر باید تعداد فن‌ها را مشخص کرده و به نسبت آن تعداد دریچه‌های ورودی را تعیین کنیم و سپس با توجه به آن‌ها از انواع سیستم‌های تهویه‌ای یعنی حداقلی، انتقالی و تونلی استفاده کنیم.

2. دما

جوجه‌ها در سنین اولیه‌ی زندگی به دما بسیار حساس‌اند چون نمی‌توانند دمای بدن خود را تنظیم کنند و از آن جهت که غدد عرق ندارند تنها قادرند با سیستم تنفسی دما را خارج کرده و با پَر دما را نگه دارند. پس این بسیار مهم است که بتوانیم با روش هوشمندسازیِ سیستم گرمایشی و سرمایشی، دما را طوری تنظیم کنیم که از بروز بیماری‌ها در گله تا حدودی پیشگیری کنیم.

3. رطوبت

یکی از عواملی که می‌تواند تنفس را برای طیور راحت‌تر کند مقدار رطوبت سالن است، رطوبت باعث تنفس راحت‌تر طیور شده و از تخریب بافتی جلوگیری می‌کند ولی مقدار مناسب آن باید بین 70%-50% باشد. از مهمترین عواملی که در مقدار رطوبت تأثیر دارند می‌توان به زمانِ روشن و خاموش شدنِ فن‌ها، کار کردن مه پاش‌ها و مقدار دمایِ سالن اشاره کرد.

4. نور

همان طور که انسان‌ها برای آرامش روانی خود به روشنایی و خاموشی نیاز دارند پرندگان نیز برای خواب، خوراک و فعالیت نرمال خود به روشنایی و خاموشی نیازمندند. طول مناسب روشنایی و خاموشی در سالن باعث کاهش مشکلات قلبی و عروقی، فلجی و ... می‌شود. لازم به ذکر است که برای انجام این برنامه به جدول‌های زمانی نیازمندیم تا طول مدت روشنایی و خاموشی را تنظیم کرده و آرامش جوجه را به همراه داشته باشد.

5. کنترل آمونیاک و CO₂

آمونیاک حاصله از مدفوع و دی اکسید کربن حاصل از تنفس اگر از حد مجاز بگذرد بسیار خطرناک هستند؛ در نتیجه این امر بسیار مهم است که به وسیله‌ی تهویه این گازها را خارج کرده و هوای تازه و پُر اکسیژن را جایگزین آن کنیم. مقدار طبیعی آمونیاک نباید از 20ppm و CO₂ نباید از 400ppm فراتر رود، در غیر این صورت با بروز مشکلات تنفسی باعث شروع انواع بیماری‌های ویروسی و باکتریایی دستگاه تنفس می‌شود.

6. کنترل وزن طیور

یکی از عواملی که به مرغدار کمک می‌کند تا کیفیت پرورش خود را بهبود ببخشد و از عملکرد خود مطلع بماند وزن کِشی مرتب پرنده است. اما به دلیل آنکه این عمل وقت گیر و سخت می‌باشد مرغدار را با زحمت بسیار مواجه می‌کند. امروزه با به کارگیری ترازوهای هوشمند می‌توان این امر را سهل و آسان کرد. با داشتن وزنِ روزانه و دانِ مصرفی روزانه می‌توان ضریب تبدیل را به دست آورد که یکی از پارامترهای مهم در پرورش می‌باشد.

7. آب و دان

بیشترین خرج یک مرغداری در ابتدا دان و سپس آب مصرفی آن است. از آن طرف، یکی از ارکان مهم تغذیه، توزیع درست دان و آب و در دسترس قرار گرفتن آن برای پرنده است؛ بنابراین اگر توزیع و ساخت دان را مکانیزه و از اِتلاف آن جلوگیری کنیم می‌توانیم از خرج اضافی بکاهیم. با افزودن کُنتر آب در سر منبع اصلی می‌توان مقدار مصرفی آب را روزانه دریافت کرد و از طرفی دیگر با مکانیزه کردن دفعات توزیع دان و ساخت دان (مش)، می‌توان از هزینه‌های اضافی کاست.

8. سیستم عیب‌یابی خودکار

اکثر اوقات به دلیل حجم زیاد کار، مرغدار از خرابی برخی سیستم‌های خود بی‌اطلاع می‌ماند. یکی از مزیت‌های سیستم کنترل هوشمند قابلیت عیب یابیِ خودکار می‌باشد که در صورت به وجود آمدن مشکل با به صدا در آوردنِ آژیرِ خطر و اطلاع رسانی از طریق تلفن همراه، مرغدار را از خرابی‌های سیستم‌های سالن با خبر می‌کند تا در اسرع وقت آن را تعمیر کند.

9. مانیتورینگ آنلاین سالن

مشاهده‌ی سالن از راهِ دور عامل مؤثری در بررسی حالت پرندگان است؛ برای نمونه تشخیص پراکندگیِ جوجه‌ها در سالن، داشتن یا نداشتن تحرک، خوردن دانه یا آب و مواردی از این دسته را می‌توان نام برد.